أبحاث ودراساتأعلام الاقتصاد في المستشار الاقتصاديالجامعات

Gospodarki krajów arabskich w XXI wieku

Prof. Dr Moustafa El-Abdallah Al Kafry

بواسطة الدكتور مصطفى العبد الله الكفري آخر تحديث أبريل 20, 2023 0

Gospodarki krajów arabskich w XXI wieku

Prof. Dr Moustafa El-Abdallah Al Kafry

كتاب (اقتصادات الدول العربية في القرن الواحد والعشرين) باللغة البولندية
برنامج ( 60 ساعة تدريس)، قمت بتدريسه لطلاب جامعة الاقتصاد S G H خلال الفصل الشتوي للعام الدراسي 2019.

Faculty of Economics – University of Damascus

Damascus, Syria, PO Box 12341

Email: moustafa.alkafri@gmail.com

Damaszek sierpień 2019

Opracował: Prof. Dr Moustafa El-Abdallah Al Kafry

Wydał: Doradca Ekonomiczny Strona internetowa

Ul. Omar alkhiam, almzeh jabal, damaszek – Syria

P O Box 12341 damaszek – Syria

Podziękowanie

Na początku mojej pierwszej książki w języku polskim chciałbym serdecznie podziękować wszystkim, którzy pomogli mi w przeprowadzeniu tych badań naukowych i wspierali mnie to jest:

Syria moja Ojczyzna, która wysłała mnie do Polski, aby uczyć się języka polskiego i uzyskać tytuł magistra i doktora nauk ekonomicznych. Życzę Syrii pokoju, stabilności, postępu, dobrobytu i zwycięstwa nad terroryzmem.

Polska moja druga Ojczyzna, która mnie przytuliła, prowadziła i uczyła cywilizowanego języka, w której uzyskałem tytuł magistra i doktora nauk ekonomicznych od najważniejszego Uniwersytetu Ekonomii – Szkole Głównej Handlowej (S. G. H.) w Warszawie. Życzę Polsce, postępu i dobrobytu.

Uniwersytet w Damaszku, gdzie miałem zaszczyt nauczać przez ponad czterdzieści lat ekonomii. Jestem dumny z tego, czego nauczyłem się i czego nauczałem moich studentów na Wydziale Ekonomicznym, a moi studenci witali mnie wszędzie tam, gdzie ich spotkałem, w tym tych, którzy zostali Ministrem, Dyrektorem lub Profesorem uniwersyteckim.

Moja skromna chłopska rodzina ze wsi Ghasom, mój dziadek, Abdallah Qattaf al-Kafri, od którego nauczyłem się tego, czego nie nauczyłem się w najważniejszych szkołach i uniwersytetach (uczciwość, patriotyzm i szczerość w pracy), oraz dziękuję mojemu ojcu Muhammad Abdallah al-Kafri, który sponsorował mnie i zapewniał mi materiały do nauki, oraz mojej mamie, która pomimo analfabetyzmu nauczyłem się od niej, że najważniejszą rzeczą w moim życiu jest nauka.

Moja skromna rodzina, moja żona, Rihab Al Hilal, moje córki dr Salam, dr Noor i inżynier Zena oraz mój syn Mohammed, który nadal studiuje na uniwersytecie (stosunki międzynarodowe) na Albert Christine University, moja najlepsza pomoc w badaniach i życiu.

Moja druga rodzina jest w Polsce, profesor Bogusław Liberadzki, wiceprzewodniczący Parlamentu Europejskiego, jego żona Grajina Golan Liberadzka oraz jego dwaj synowie, dr Marcin i dr Kamil podczas moich studiów uniwersyteckich w Warszawie.

Wszystkim im dzięki i wdzięczność…

Podziękowania dla Jego Ekscelencji Minestra i Ambasadora Muhammada Talab Hilal, który który sponsorował mnie w Syrii I w Polsce.

Podziękowania dla Jego Ekscelencji Ambasadora Krzysztofa Palińskiego, który jest biegły w języku arabskim.

Podziękowania dla Pani Marioli Butkiewicz- Ghannoum, za pomoc w korekcie tej książki.

Prof. Dr Moustafa El-Abdallah Alkafry

Kraje Arabskie Gospodarka, cechy, podział polityczny

Wprowadzenie:

Kraje Arabskie to państwa Azji Południowo‑Zachodniej i Afryki Północnej. Region ten, leżący na przecięciu licznych szlaków komunikacyjnych, na styku trzech kontynentów Starego Świata, posiadający wielkie zasoby surowców energetycznych – ropy naftowej i gazu ziemnego, ma ogromne znaczenie gospodarcze i strategiczne. Od lat toczą się tam liczne konflikty na tle społecznym i religijnym.

1. Kraje Arabskie – środowisko przyrodnicze

Kraje Arabskie to duży region Całkowita powierzchnia wynosi 13,3 miliona km² (1,4 miliarda hektarów(. Procent na świecie 9,6.. Należą do niego: Półwysep Arabski (będący największym półwyspem na świecie). Region ten ma wyraźne granice morskie. Od zachodu Morza Śródziemnego. Półwysep Arabski oblewają wody Morza Czerwonego, Zatoki Adeńskiej, Morza Arabskiego i głęboko wciętej w ląd Zatoki Arabskiej. Wschodnią granicą regionu jest linia graniczna z Iranem.

Odczytując poniższą charakterystykę ukształtowania powierzchni, wskazuj na mapie hipsometrycznej wszystkie wymienione formy powierzchni Ziemi.

W Krajach Arabskich dominują Pustynia wyżyny i góry. Na Wyżynie Armeńskiej swój początek bierze rzeka Eufrat, a z gór Taurus wypływa Tygrys. Obie te rzeki płyną na południowy‑wschód do Zatoki Arabskiej i zasypują zapadlisko przedgórskie, tworząc Nizinę Mezopotamską. Półwysep Arabski prawie w całości zajmują wyżyny.

Dwa elementy środowiska przyrodniczego Krajów Arabskich:

Klimat
Wody

Wpływają na rozmieszczenie ludności i określają możliwości gospodarczego wykorzystania tego regionu. Obszary leżące wokół Morza Śródziemnego znajdują się w zasięgu klimatu podzwrotnikowego wilgotnego (śródziemnomorskiego). Półwysep Arabski i południowe wybrzeża regionu objęte są klimatem zwrotnikowym suchym. Latem średnia temperatura powietrza sięga tam 30–33°C, zimą ok. 15°C, a roczna suma opadu nie przekracza 100 mm.

Na tak wielkim obszarze, jakim jest Region arabski, znajdują się tylko trzy duże rzeki – Tygrys, Eufrat, i Nil. W zasięgu wpływu klimatu śródziemnomorskiego występują jedynie krótkie cieki wodne. Ważną rzeką w pasie wschodniego wybrzeża nad Morzem Śródziemnym jest Jordan rzeka przepływający przez jezioro Genezaret i uchodzący do Morza Martwego. Na Półwyspie Arabskim brak jest stałych rzek. Sieć wodna w tym regionie wykazuje ścisłe zależności od rocznego rozkładu opadów. Wielkie znaczenie w tym regionie mają, więc wody wgłębne. Buduje się głębokie studnie i pozyskuje wodę z głębiej zalegających warstw geologicznych. W ostatnich latach powstały też liczne zakłady odsalania wody morskiej.

2. Kraje arabskie – podział polityczny i zróżnicowanie religijne

W Regionie arabskiemu, czyli na Bliskim Wschodzie, leży 22 niepodległych państw arabskich w Azji 12 krajów: Arabia Saudyjska, Bahrajn, Irak, Jemen, Jordania, Katar, Kuwejt, Liban, Oman, Syria Zjednoczone Emiraty Arabskie, I Palestyna, w Afryce to 10 krajów: Egipt, Libia, Sudan, Algieria, Tunezja, Maroko, Mauretania, Komory, Dżibuti i Somalia. Sudan Południowy, Biorąc pod uwagę dominującą grupę ludności zamieszkującą w danym państwie, wyróżnia się państwa arabskie i niearabskie.

Państwa arabskie – powierzchnia i ludność
	Państwo	Powierzchnia (w tys. km2)	Liczba ludności W 2018 roku (mln)
	1. Arabia Saudyjska	2149,7	33,55
	2. Bahrajn	0,8	1,56
	3. Egipt	1001,5	99,37
	4. Irak	434,1	39,33
	5. Jemen	528,1	28,91
	6. Jordania	88,8	9,90
	7. Katar	11,6	2,69
	8. Kuwejt	17,8	4,197
	9. Liban	10,4	6,09
	10. Oman	309,5	4,82
	11. Syria	185,2	21.28
	12. Zjednoczone Emiraty Arabskie	83,6	9,54
	13. Sudan	1,879,3	41,51
	14. Libya	1,759,54	6,47
	15. Tunezja	163,61	11,65
	16. Algeria	2,381,7	42,00
	17. Moroko	446,55	36,19
	18. Mauretania	1,030,70	4,54
	19. Somalia	637,66	15,18
	20. Dżibuti	23,200	0. 97
	21. Komory	1,86	0.83
	22. Palestyna	6,0	5,05
Źródło: Rocznik Statystyki Międzynarodowej 2012, GUS, Warszawa 2012; ·GeoHive

W większości państw arabskich oraz w Iranie islam jest religią państwową. Oznacza to, że konstytucja lub system prawny danego państwa nadaje religii specjalny status. Wyjątkami są Liban i Syria, a z państw niearabskich. W tych państwach nie ma określonej religii państwowej. [1]

[1] – Islam to religia muzułmanów, której prorokiem był Mahomet. Jest ona jedną z trzech wielkich religii monoteistycznych (monoteizm – ‘wiara w jednego Boga’) po judaizmie i chrześcijaństwie. Święta księga wyznawców islamu to Koran. Islam powstał w VII wieku n.e. wśród plemion żyjących na Półwyspie Arabskim i szybko rozprzestrzenił się na cały region. Współcześnie jest religią powszechną, którą wyznaje ok. 1,6 mld ludzi, czyli 22% ludności świata. Religia ta reguluje życie społeczne, polityczne i gospodarcze w większości państw Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej.

الجامعة ( Szkoła Główna Handlowa. w Warszawie S G H) التي درست فيها الاقتصاد خلال الفترة 1976 – 1980 وحصلت على درجة الماجستير في العلوم الاقتصادية عام 1976 ودرجة دكتوراة دولة في العلوم الاقتصادية عام 1980.

عدت إليها في عام 2019 لتدريس طلابها برنامج اقتصدات الدول العربية في القرن الواحد والعشرين، وتأليف هذا الكتاب.